GIETRZWAŁD

Maryjne kapliczki Warmii z różnych stron doprowadzają do Gietrzwałdu. Miejsce zatopione wśród zielonych wzgórz, z przywilejem lokacyjnym kapituły warmińskiej z 1352 roku, leży nad rzeką Giłwą płynącą z Jeziora Wulpińskiego. Kościół istniał tutaj już w początku XIV wieku. Gietrzwałd powstawał na nowo po wojnach polsko-krzyżackich z XVI w. Domy skupione wokół ceglanych budowli sanktuarium. Tutaj w roku 1877 miały miejsce objawienia Matki Bożej. Cisza i spokój. Nic nie wskazuje, że to jest tak ważne miejsce na mapie polskiego Kościoła. Niewiele jest domów nastawionych na przyjmowanie pielgrzymów. Niewielu handlarzy dewocjonaliami. Kilka punktów gastronomicznych. W dole cudowna studzienka. Kilkanaście osób ustawiło się w kolejce po wodę. Wokół kwiaty. Z kamiennego cokołu dobrotliwie patrzy Matka Boża. Z prawej strony aleja grabowa z kapliczkami Drogi Różańcowej. Z lewej strony pod lasem kaplice Drogi Krzyżowej. Za kościelnym ogrodzeniem, poniżej wejścia, pomiędzy drzewami kaplica w miejscu objawień. Kilkanaście ławek pozwala na chwilę modlitewnego odpoczynku. Powyżej groby proboszcza Augusta Weichsela (1830-1909) i Anny Weichsel (1828-1890). Po objawieniach do kościoła Narodzenia NMP przybywało coraz więcej pielgrzymów. Skłaniali głowy przed umieszczonym w neogotyckim ołtarzu obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem pochodzącym z 1505 roku. W 1967 roku Prymas Polski ks. kardynał Stefan Wyszyński z ks. kardynałem Karolem Wojtyłą dokonał koronacji. Papież Paweł VI w 1970 roku nadał świątyni tytuł Bazyliki Mniejszej.